Бахисобгирии бухгалтери кори курси

 Ислоҳоти бахисобгирии буҷетӣ

Бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон (феврали 2010) накшаи чорабиниҳо оид ба татбиқи Консепсияи ислоҳоти ҷараёни буҷет дарТоҷикистон барои солҳои 2010 — 2018 қабул карда шудааст.

Қисми асосии стратегияи бахисобгирии бухгалтериро бахши давлатӣ ташкил медиҳад.

Ҳуҷҷатҳои асосии ҷараёни амалӣ гардидани ислоҳоти баҳисобгирй дар тащкилотҳои буҷетӣ аз инҳо иборат мебо-шанд:

1. Санадҳои меъёрӣ оид ба ҷорй кардани ҳисобгирии бухгалтерӣ дар ташкилотҳои буҷетй;
2. Дастурамал оид ба пешбурди баҳисобгирии муҳосибӣ дар муассисаҳои буҷетй бо фармони Вазири молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 26.12.2000, №157;
3. Қонуни Чумҳурии Тоҷикистон «Оид ба ҳисобгирии бухгалтерй» аз 14 майи соли 1999, №750;
4. Фармони Вазири молия аз 2.10.1997, №45 «Оид ба гу-заронидани баҳисобгирии бухгалтерии амвол ва ӯхдадориҳои молиявй»;
5. Меъёри хӯрдашавии воситаҳои асосӣ;
6. Дастурамал оид ба тартиби сохтан ва пешниҳод кардани хисоботи солона ва даврагии муассисаҳои буҷетии Ҷумҳурии Тоҷикистон (фармони Вазири молия аз 2.10.2006, №86;)
7. Гурӯҳбандии даромад ва хароҷоти буҷети Ҷумҳурии Тоҷикистон. Душанбе, 2005 (Фармони вазири молияи Ҷумҳурии Точикистон №129 аз 28.12.2004). Санадҳои меъёри дар бораи ҷорӣ кардани ҳисобгирии бухгалтерй дар субъектҳои хоҷагидорӣ;
8. Нақшаи ҳисобҳои хисобгирии бухгалтерии фаъолияти молиявӣ-хоҷагй ва дастури методӣ дар бораи амалӣ кардани он (фармони Вазири молияи Ҷумҳурии!Тоҷикистон аз 1.09.1998, №99);
9. Нақшаи хисобҳои хисобгирии бухгалтерии (молиявй) -фаъолияти молиявии- хоҷагӣ ва нишондоди методй оид б а татбиқи он мувофики талаботи стандарти байналмилалии ҳисоботи молиявӣ (СБҲМ. фармони Ва-зири молия аз 5.03.2004, №28);
10. Дастурамал оид ба тартиби аз тарафи субъектҳои хоҷагидорй пур кардани ҳисоботҳои семоҳа ва солона (фармони Вазири молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 29.08.2001, №124);

4. Дастурамал оид ба тартиби аз тарафи субъектхои хоҷагй пур- кардани хисоботҳои семоҳа ва солона мутобики талаботи МСФО (фармони Вазири молияи Ҷумхурии Тоҷикистон аз 24.11.2004, №141);

5. Низомнома оид ба ҷорй кардани ҳисобгирии бухгалтерӣ ва ҳисоботҳои бухгалтерй дар Ҷумҳурии Тоҷикистон (фармони Вазири молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 8.02.2003, №9);

6. Тавсияи метода оид ба гузариш ва ҷорӣ намудани ҳисобгирии бухгалтерй мувофики талаботи стандарти байналмилалии ҳисоботи молиявӣ ((СБҲМ) фармони Вазири молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 майи 2004, №68);

7.Стандарти байналмилалии хисоботи молиявй. Ҷилди 1-2 (фармони Вазири молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 31.12.2008, №134);

8. Тавсияи метода оид ба татбики СБҲМ. Ҷилди 1-2 (фармони Вазири молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 31.12.2008, №134); 9. Низомнома оид ба иҷрои молиявй (лизинга №87 аз соли 2001).

10.

Қонунҳое, ки идора кардани молияи давлатро гаявдш

Мекунанд

Номгӯи дастурамалҳои асоси иҷрокунии давлатми молиявӣ ва бахисобгирии бухгалтерии муассисаҳои буҷетӣ

Мувофиқи ин ҳуҷҷатҳои меъёрӣ аз 1 январи соли 2005 меъёри ӯхдадориҳои буҷетӣва пулҷудокунӣдар асоси харҷномаҳо бояд таҳия карда шаванд. Хароҷотҳои хазинавй ии ҳақиқиро аз рӯи таснифоти нави буҷет бурдан лозим аст. Қоидаҳои нави таснифоти буҷетро бояд дар ҳуҷҷатҳои пулгузаронӣ нишон дод.

Вобаста ба тағйир ёфтани сиёсати буҷет зарурияти таҳлили истифодаи самараноки буҷет, баҳодиҳии таъсири он ба иқтисодиёт, идораи оқилонаи молиявй ба амал меояд. Барои ҳалли ин масъала маълумотҳои наву муҳим зарур аст, ки барои дастрас кардани он бояд системаи нави ҳисобгирӣ ис-тифода карда шавад. Ба ҷумлаи чунин маълумотҳо, пеш аз хама, ахбор оид ба даромаднокии маблағгузориро дохил кардан мумкин аст.

Барои дастрас намудани маълумот оид ба даромаднокии маблағгузорӣ низоми нави ҳисобгирй, методи

ҳисобкуние, ки дар ташкилотҳои тиҷоратӣ бештар истифода карда мешаванд, пешбинӣ шудааст. Ин усул имкон медиҳад ки ба натиҷаи молиявии фаъолияти ташкилотҳои буҷети баҳо дода, динамикаи иҷрои ӯҳдадориҳои ташкилоти болои ва гирандагони воситаҳои буҷетӣ таъмин карда шавад.

Истифодаи усули ҳисобкунй натанҳо имконият медиҳад, ки бақияи маблағҳо хиеоб карда шавад, балки ҳаракати фаъолҳо ва ӯхдадориҳо назорат карда шаванд. Дар вақти истифодаи онаҳамияти мафҳуми «даромадҳо» ва «хароҷотҳо» дигар мешавад. Даромад на қабул, воридшавӣ, rузаронидани пул ба ҳисоб, балки зиёдшавии арзиши фаъолҳои тоза ҳисоб карда мешавад.

Низоми нави бухгалтерӣ, нисбат ба кӯҳна ҷорӣкардани рамзҳои таснифоти буҷетро (КБК) пешбинӣ мекунад, ки им имконият медиҳад, ҳисобгирии иҷрокунандагони буҷет ва та- шкилотҳои буҷетӣ муттаҳид (якҷоя) карда шавад. Ғайр аз ин, назорат аз рӯйи ҳаракати воситаҳои буҷетӣ, аз рӯйи манбаи даромадҳо то охири кабулкунанда таъмин карда мешавад.

Дастурамали нав дар бораи ҳисобгирии буҷетӣ тартиби ягонаи ҷорӣ кардани баҳисобгирии бухгалтерӣ дар ташкилотҳои Ҳокимияти давлатӣ, ташкилотҳои идораи давлатӣ, фондҳои ғайрибуҷетӣ, ташкилоту идораҳои давлатии минтақавӣ, ташкилотҳои худидораи маҳаллӣ ва ташкилоти буҷетй муқаррар мекунад.

Сиёсати давлатии баҳисобгарй ба воситаи дастурамалҳои зерин амалӣкарда мешавад.

-нақшаи ҳисобҳои баҳисобгирии буҷетй;

– тартиби инъикоси амалиётҳо оид ба иҷрои буҷети низоми буҷетӣ

Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳисобҳои бахисобгирии буҷетӣ;

– тартиби инъикоси ташкилотҳое, ки хизматрасонии ха- зинавӣ, иҷрои буҷетҳо, амалиётҳо оид ба хизматрасонии хазинавӣ, иҷрои буҷет дар ҳисобҳои баҳисобгирии буҷетӣ татбиқкунанда;

– аз эътибор сокит кардани мукотиботи хисобҳои баҳисобгирии буҷетӣ;

– дигар масъалаҳои ташкили баҳисобгирии бухгалтерии буҷетӣ.

Ҳамаи амалиётҳое, ки аз тарафи ташкилоту муассисаҳои буҷетӣ гузаронида мешванд, дар ҳуҷҷатҳои аввала ба кайд гирифта мешаванд. Барои ҷорӣ кардани ҳисобгирии буҷавӣдар муассисаҳои буҷетӣ рӯйхатҳое, ки дар он равандҳо ва нишондодҳои ҳатмӣ инъикос ёфтааст, истифода карда мсшавад.

Шакли рӯйхатҳои баҳисобгирии бухгалтерии буҷетӣ, ки хусусияти хоси иҷрои буҷетро доранд, инчунин ҷорӣкардани онҳо аз тарафи ташкилотҳо мувофиқи низоми буҷетиҶТтасдиқ карда мешавад.

Дастурамал дар бораи баҳисобгирии буҷет аз чор қисм ибораг асг. Дар қисми якум асосҳои ташкили баҳисобгирии буҷет инъикос ёфта, фаҳмиши он дода шуда, талабот оид ба расмият даровардан ва ҷо ба ҷо кардани ҳуҷҷатҳои ибтидоӣ ва рӯйхатҳои баҳисобгирӣ дода шуда, дар он тартиби ислоҳи хатогиҳо, ки дар вақти тартиб додани ҳуҷҷатҳо рӯй додааст мураттаб гардида, нишон дода шудааст. Ҳамин тавр, дар ин қисмзарурияти татбиқи баруйхатгирии амвол, фаъолҳо ва ӯҳдадории молиявӣ, худидоракунии бахисобгирии буҷетй нишондода шудааст.

Дар қисми 2-юми Дастурамал нақшаи нави баҳисобгирии буҷет, дар қисми 3-юм тартиби истифодаи нақшаи ҳисобҳо ва дар қисми 4-ум тартиби хисобгирии амалиётҳо дар мавриди ба таври марказонидашуда ба роҳ мондани таъмини маводҳои арзишноки ташкилотҳои буҷетӣ иньикос ёфтааст. Дар дастурамал 3 замима дохил карда шудааст: дар замимаи 1-ум мукотиботи ҳисобҳои баҳисобгирии буҷет аз рӯи амалиётҳои асосии хоҷагӣ, дар замимаи 2-юм ба як шакл даровардани (унификатсияи) ҳуҷҷатҳои ибтидоии баҳисобгирӣ ва нишондод оид ба истифвдаи он, дар замимаи 3-юм номгӯйи рӯйхатҳои тавсияшавандаи баҳисобгирии буҷет бо нишондоди мушаххасоту нишондодҳои ҳатмй нишон дода шудааст.

14 Загрузки