Дигар рафтану омадан кори ман нест

 Руи кор омадан дар сомонаи «Паём», «Ахбор ком» зиёд изҳоротҳои “Паймони миллӣ” ба табъ мерасанд, ки  онҳо бо истифода аз ин “минбари роз”-и худ аз он изҳори норозигӣ мекунад, ки гӯё дар Тоҷикистон дар ҳаққи нафарони роҳбарони ҳизби мухолиф ҳукми ноодилона бароварда, қисме аз онҳоро ба ҳабси абад фиристодаанд.

Бояд эътироф намуд, ки дар сафи аъзоёни собиқ ҲНИ “воизон” “сухангустарон”ғи моҳир хеле зиёд буданд ва онҳо абёти машҳури Ҳофизи Шерозӣ

Воизон к-ин ҷилва бар болои меҳробу минбар мекунанд,

Чун ба хилват мераванд, он кори дигар мекунанд-ро

 сармашқи кори худ қарор дода, солҳои сол мабағҳои ҳангуфти хоҷагони хориҷиашонро сарфи хонаву дар ва маишати худ намуда, халқи бечораро бо азёди чанд пора аз оятҳои “Қуръон”-ӣ тарсонда, ба сафи худ ворид мекарданд. Дар асл ҷавҳари ин нафарон танҳо аз разолату кина пур буд. Ин нафарон мехостанд дар кишварамон табаддулотро барпо намуда, ҳокимияти кунуниро сарнагун созанд. Ягона касб ва ҳунари онҳо гуфтани сухани хуб ва ҳукуматро дар ҳама ҳолат мавриди танқид қарор додан  буд.

Дар сӯҳбатҳои мардуми оддӣ мепурсем, ки барояш чӣ чиз аз ҳама қимматар аст? Онҳо мегӯянд. Хотири ҷамъу дили шод. Магар ҳамин неъматро давлат ва ҳукумат таъмин накард. Магар мо  зиндагии талхи мардуми Афғонро аз ёд фаромӯш кардем. Дар ин кишвар низ мардум ба “суханҳои волои” 4 нафар саладорон ворид шуда, имрӯз зиндагонии вазнинро паси сар намуда истодаанд. Маҳз ҳодисаи моҳи сентябри соли рафта парда аз рӯи мақсад ва ҳадафҳои ҲНИ бардошта шуд. Давлат ва Ҳукумати кишвар 24 сол ба ин ҳизб имконият дод, то бо идеяҳои милливу созандаи худ кишварамонро пеш барад. Аммо ҳамон “устодон” ва “донишмандони илми динӣ” барои пешравии миллат чӣ кор карданд? Мо мегӯем ягон кор. Магар ин нафарон набуданд, ки ба сафи ҳизби худ муллоҳои кӯрсаводро ҷамъ намуда, бо дамсозию дамбозӣ ба иффати занону модарони мо дастдарозӣ намуданд. Магар ин саркардагон набуданд, ки ҷавонони гумроҳи мо ба хотири бунёди давлати исломӣ бо мақсади “шаҳид” шудану ба “ҷаннат” рафтан ҷони ҷавони худро дар майдонҳои давлати Сирия ва Ироқ қурбон намуданд. Магар ҳамин “падарони руҳони”-и мо набуданд, ки масҷидро  ба ҷойи ибодат ба макони таблиғоти зиддиҳукуматӣ табдил доданд. Магар ҳамин “роҳбарони олимақом” набуданд, ки ба мактаб рафтани духтарони беҳиҷобро куфр дониста, ҷои талабагонро дар масҷидҳо дидан мехостанд. Мо агар аз рӯи гуфти ин нафарон кор мекардем ҷомеаи мо аз як мутаассибхона беш намешуд.

Мо бо азмияти том гуфтем ва мегӯем, ки дигар мардум мардуми солҳои навадум нест. Ва сияҳро аз сафед ҷудо карда метавонад. Бале мо бояд иқрор шавем. Дар ҷомеа камбудиҳо ҳастанд, ҳанӯз вазъи иқтисодӣ на ба он сатҳ ҳаст, ки мо мехоҳем. Вале инро танҳо давлат ва ҳукумат бартараф намекунад. Мо бояд дар атрофи Сарвари муаззами худ сарҷамъ оем. Идеяи миллии худро дошта бошем, то тавонем ба сӯи ояндаи дурахшон қадам ниҳем. Ҳукми суди олӣ дар доираи талаботҳои қонун сурат гирифта истодааст. Ва онҳое ки мақсади аз байн бурдани миллати худро доштанд бояд сазовор ҳукм гиранд, то ба дигарон дарси ибрат шавад ва аз мақсадҳои ғаразноки худ даст кашанд. Зиёиёни кишвар, хосса онҳое, ки миллаташонро бо ҷону дил дӯст медоранд, ҳукми Суди Олиро одилона ва воқеъбинона баҳо додаанд ва мо низ ба чунин  ақида розием. Гунаҳкор бояд дар назди қонун ҷавоб гӯяд. 

 Ин талаботи қонун аст

Нозири Нурмат, устоди ДКМТ

Мақомоти Тоҷикистон пешниҳод кардаанд, ки Ҳуҷҷатуллоҳ Ягонаӣ, шаҳрванди Эрон, ки шиносномаи худро дар шаҳри Душанбе гум кардааст, ба Эрон баргардонида шавад. Вале ҷаноби Ягонаӣ, ки як соли охир дар Хонаи пиронсолони Душанбе ба сар мебарад, мехоҳад, ӯро ба Амрико фиристанд ваё Созмони Милали Муттаҳид барояш ҳаққи паноҳандагӣ диҳад. Вай намехоҳад, ба Эрон баргардад, зеро мегӯяд, дар он ҷо барояш имкон нахоҳанд дод, ки ба Амрико сафар кунад.

Ин пизишки 51-солаи эронӣ ва маъюби гурӯҳи аввал се сол пеш ба Душанбе омад ва мегӯяд, дар ин ҷо шиносномаашро гум кардааст. Вай дар сӯҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, борҳо ба сафорати Эрон дар Душанбе, мақомоти корҳои дохилӣ ва амнияти Тоҷикистон муроҷиат караастд, то шиносномаашро пайдо ё барқарор кунанд, аммо бенатиҷа: «Вақте паспортамро гум карда, ба сафорат муроҷиат кардам, онҳо танҳо як бор гуфтанд, ки ба ту хат медиҳем, бо ҳамон меравӣ ба Эрон ва онҷо паспортатро дуруст мекунӣ. Аммо ман мутмаин будам, ки агар Эрон равам, наметавонам аз он берун равам. Вақте паспортамро дуздиданд, як нафаре ҳам буд, ки ба ман гуфт, ин корро одамҳои худатон карданд. Ба хотире ки ман аз инҷо дигар ҷое наравам, ба хусус давлати Амрико, ки ман зиёд мехостам, назди духтарам равам.Чун вақте дар Эрон будам, мақомоти он ба кори ман дахолат мекарданд ва ҳатто ҳамон корамро ки табибӣ мекардам, аз ман гирифтанд. Барои ҳамин ман чихел дубора ба ин кишвар равам?!»

Масъулони сафорати Эрон дар Тоҷикистон дар як тамоси телефонӣ бо Радиои Озодӣ гуфтанд, «воқеан аз ин қазия огоҳанд ва ба ин масъала расидагӣ хоҳанд кард.» Онҳо аз ироаи ҷузъиёти бештари қазия худдорӣ карданд.

Ҳуҷҷатуллоҳ Ягонаӣ барои он хостори сафари Амрикост, ки духтараш аз никоҳи аввал дар он кишвар зиндагӣ мекунад ва ҳамсари дуюмаш бо як писар дар Эронанд. Ин дар ҳолест, ки тибқи қонунгузории Тоҷикистон, шаҳрванди хориҷӣ, агар ҳуҷҷати паноҳандагӣ надошта бошад, метавонад танҳо ба кишвари худаш ихроҷ шавад, на ба кишвари сеюм.

Абдуллоҳ Қодирӣ, сухангӯи Хадамоти муҳоҷирати Тоҷикистон мегӯяд, то имрӯз аз номи ин шаҳрванди эронӣ мактубе ба онҳо нарасидааст. Оқои Қодирӣ мегӯяд, дар ҳолати дақиқ шудани он ки дар маркази пиронсолон як шаҳрванди эронӣ ба сар мебарад ва ӯ қоидаҳои будубошро дар Тоҷикистон вайрон кардаасту мӯҳлати раводидаш гузаштааст, бояд аз ин ҷо ихроҷ шавад. «Фақат ба кишвари худаш. Барои мисол, ҳеҷ вақт қонунгузории Тоҷикистон иҷозат намедиҳад, нафаре ки аз Хитой аст, мо ӯро ба Амрико ё ягон кишвари дигар фиристем. Яъне тибқи қонун, бе доштани ҳуҷҷати паноҳандагӣ шаҳрванди хориҷӣ ба кишвари сеюм фиристода намешавад,» — мегӯяд Қодирӣ.

Масъулони вазорати умури дохилии Тоҷикистон низ мегӯянд, ки Ҳуҷҷатуллоҳ Ягонаӣ ба ин вазорат муроҷиат накардааст. Қурбонбегим Толиббекова, як масъули котиботи вазорати умури дохилӣ мегӯяд, тамоми муроҷиати шаҳрвандони хориҷии муқими Тоҷикистон ба ниҳоди онҳо марбут аст ва сабт мешавад. Аммо ба гуфтаи Толиббекова, феълан ин ниҳод мактуберо аз ин шаҳрванди эронӣ бо ному насаби Ҳуҷҷатуллоҳ Ягонаӣ дар қайд надоранд: «Ҳамаи муроҷиати шаҳрвандони хориҷӣ, ки мушкил доранд, ба котиботи мо ворид мешавад. Ин шикоятҳо кам нестанд, шояд дар чанд соли пеш ба шӯъбаи шиносномадиҳӣ муроҷиат карда бошад. Мо танҳо ба қайд мегирем.»

Ҳуҷҷатуллоҳ Ягонаӣ мегӯяд дар ду соли аввали дар Тоҷикистон буданаш иҷорашин буд ва сипас бо кумаки як сокини Душанбе ба Хонаи пиронсолон омад ва акнун дар ин ҷо ба сар мебарад. Ҳарчанд мудирияти Хонаи пиронсолон ӯро «як дарди сар» мехонад.

Мунаввара Сатторова, раҳбари Хонаи пиронсолони шаҳри Душанбе мегӯяд, ба хотири дар кӯча намондани ин шаҳрванди хориҷӣ дар фасли сарди зимистон ба ӯ дар ин марказ ҷой дода, сипас расман ба вазорати корҳои дохиливу кумитаи амният ва сафоратхонаи Эрон дар Душанбе муроҷиат кардаанд, то ин шаҳрванди хориҷиро барои зиндагӣ дар ин марказ ба расмият дароранд ё аз инҷо берун кунанд.

Аммо ба гуфтаи хонуми Сатторова, ин талошҳо то ҳол натиҷа надодаанд: «Меоянд, як сӯҳбат мекунанду мераванд. Сафорати Эрон ҳам таваҷҷуҳ надорад, ки ин шаҳрвандашро соҳибӣ кунад. Ба наздикӣ ҳам занг задам ба сафорат ва гуфтам, ки бародарҳо, ҳамин шаҳрванди шумо ҳаминҷост, онҳо аз ман суол мекунанд, ки ӯ ба Эрон рафтан мехоҳад ё не?! Мо ба хоҳиши ӯ ки ба кишвараш меравад ё не, кор надорем, мо бояд ба як низом дарорем.»

Ба гуфтаи Мунаввара Сатторова, рафтори ин «меҳмони нохонда» дурушт буда, ҳар чизе ки хоҳад, мегӯяд ва гӯё Тоҷикистону тоҷикҳо аз ӯ қарздор бошанд: «Шабу рӯз дар дасташ як компютер ҳамаро ҳақорат карда гаштаст. Баъзан асабонӣ мешавам, мегӯям, ҳамин ҳоло гираму аз дарвоза берунаш кунам. Намедонам, ин чӣ доду гирифт бо касе дорад, ӯро касе маблағгузорӣ мекунад, ки Интернеташ кор мекунад, ба мағоза меравад, чизи хостаашро мехарад.»

Хадамоти муҳоҷирати Тоҷикистон дар нимсолаи аввали соли равон 114 шаҳрванди хориҷиро ба далели нақзи қоидаҳои будубош аз кишвар ихроҷ кардааст ва мегӯяд, шумораи чунин афрод рӯ ба афзоиш дорад. Охирин амалиёти кашфи муҳоҷирони ғайриқонунӣ дар моҳи май доир шуд, вале Ҳуҷҷатуллоҳ Ягонаӣ ба сабаби иқоматаш дар Хонаи солмандон аз ин амалиёт эмин мондааст.